Θεσσαλονίκη: Ξέφραγο αμπέλι ο Θερμαϊκός ...

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΤΑΣΟΣ ΤΑΣΙΟΥΛΑΣ (agelioforos gr)

-
Ξέφραγο αμπέλι έχει γίνει ο Θερμαϊκός κόλπος, καθώς ουσιαστικοί έλεγχοι της ρύπανσης δεν υπάρχουν, οι... 69 φορείς που έχουν αρμοδιότητες στον κόλπο δεν μπορούν να συνεννοηθούν και οι επιπτώσεις είναι σοβαρότατες, τόσο στο περιβάλλον, όσο και στην οικονομία.

Στη χτεσινή ημερίδα για την «Ανάπτυξη και εφαρμογή εργαλείων ολοκληρωμένης διαχείρισης παράκτιας ζώνης στο Θερμαϊκό Κόλπο: Πιλοτική εφαρμογή στη Δυτική Παράκτια Ζώνη», ο εκπρόσωπος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, περιφερειακός σύμβουλος, Μιχάλης Τζόλλας, δε... μάσησε τα λόγια του.

«Υποτίθεται ότι ο ρυπαίνων πληρώνει, όμως στην περίπτωση του Θερμαϊκού, μόνο ο πολίτης πληρώνει. Πρέπει κάποια στιγμή να μπει ένα τέλος στην ασυδοσία και την ασυλία των παραβατών. Ολοι γνωρίζουμε ότι ο Θερμαϊκός δέχεται σημαντική ρύπανση, αλλά δεν πιάστηκε κανένας ποτέ που να ρυπαίνει... Πώς να εντοπιστεί, όταν οι έλεγχοι είναι τουλάχιστον πλημμελείς ή ανεπαρκείς...», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τζόλλας. Ο ίδιος τόνισε πως η σημαντικότερη αιτία της ανεξέλεγκτης κατάστασης σχετικά με τη ρύπανση είναι οι ελλιπείς έλεγχοι, συνεπεία του «πολυκερματισμού των εμπλεκόμενων υπηρεσιών» και της σοβαρότατης έλλειψης προσωπικού στις αρμόδιες υπηρεσίες για τη διενέργεια των ελέγχων.

«Οι πηγές ρύπανσης του Θερμαϊκού είναι πολλές. Τέσσερα ποτάμια, στραγγιστικά κανάλια, ο βιολογικός καθαρισμός της Θεσσαλονίκης και της Βιομηχανικής Περιοχής, το λιμάνι, τα διυλιστήρια, τα εργοστάσια είναι μερικές μόνο από τις πηγές, που πρέπει να ελέγχονται σε τακτική βάση.

Ποιος όμως να τις ελέγξει; Πέντε άτομα στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος ασχολούνται με τη γραφειοκρατία, με τον έλεγχο των μελετών που είναι αναγκαίος κι έτσι οι έλεγχοι είναι πολύ περιορισμένοι. Αν θεωρούμε ότι υπάρχουν by pass αγωγοί πρέπει και να μπορούμε να τους εντοπίζουμε και να το αποδείξουμε. Αν κλείνει κάποιος το βιολογικό καθαρισμό της μονάδας του και διοχετεύει ανεπεξέργαστα λύματα σε κάποιο κανάλι με by pass αγωγό, οφείλουμε να τον ελέγξουμε. Ετσι κι αλλιώς μετά τις 14.00 έλεγχοι δε γίνονται. Ποιος ξέρει τι κάνουν στις 5 το απόγευμα τα εργοστάσια; Ολες οι συναρμόδιες υπηρεσίες δεν έχουν προσωπικό για να ανταποκριθούν κι έτσι ο Θερμαϊκός είναι απροστάτευτος», είπε ο κ. Τζόλλας.

 Aνεξέλεγκτη είναι, εξάλλου, και η ρύπανση που προέρχεται από τον Αξιό, στον οποίο χύνονται λύματα κι από γειτονικές χώρες. Ο κ. Τζόλλας τόνισε ότι είναι αναγκαία η δημιουργία ενός φορέα, που να συντονίζει και να παρακολουθεί και ακολούθως να υποδεικνύει ελέγχους και συγκεκριμένα μέτρα, ώστε να φέρει και την ευθύνη. «Για να βρεις κάτι πρέπει να ψάξεις και να εντοπίσεις τις εστίες. Να είσαι βέβαιος αν υπάρχουν και κυρίως εάν λειτουργούν σωστά οι βιολογικοί καθαρισμοί και ποια είναι η κατάσταση σε κανάλια και ποτάμια», δήλωσε. Μέρος από αυτό το κενό προσπαθεί να καλύψει το έργο για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση της Παράκτιας Ζώνης του Θερμαϊκού, το οποίο άρχισε το 2008 και ολοκληρώθηκε προσφάτως, παρά τις προσπάθειες που έγιναν όλο αυτό το διάστημα να τορπιλιστεί, όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο γενικός γραμματέας Μακεδονίας - Θράκης, Γ. Χατζηκωνσταντίνου. Το έργο κόστισε 1,5 εκατ. ευρώ και στο πλαίσιό του δημιουργήθηκε μια σειρά από εργαλεία για την προστασία του Θερμαϊκού και την αειφορική ανάπτυξη.

Πιέσεις

«Οι υδάτινες εκροές (ποταμοί, τάφροι, αγωγοί) και οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες, επιβαρύνουν με σημαντικά ρυπαντικά φορτία, με σημαντικές περιβαλλοντικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις. Τα κύρια προβλήματα σχετίζονται με την απουσία ολοκληρωμένης διαχείρισης (πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων, απουσία συντονισμού των εμπλεκομένων στη διαχείριση της περιοχής, μεγάλος αριθμός ομάδων χρηστών που επηρεάζουν και επηρεάζονται από την κατάσταση του φυσικού πόρου), την αποσπασματικότητα στην παρακολούθηση της οικολογικής κατάστασης, την απουσία ολοκληρωμένου σχεδιασμού μέτρων, δράσεων και ενεργειών, τη διασπορά υφιστάμενης πληροφορίας (δεδομένα καταγραφών, αναλύσεων, παραγωγικών δραστηριοτήτων κ.λπ.). Γι’ αυτό στο πλαίσιο του έργου έγιναν οχτώ αλληλοτροφοδοτούμενες δράσεις. Οταν συζητούμε για επιβάρυνση του Θερμαϊκού πρέπει να κοιτάζουμε και στη δυτική Μακεδονία (Αλιάκμονας) και στις περιοχές με αποστραγγιστικές τάφρους και στις κονσερβοποιίες...», τόνισε η επικεφαλής της Διεύθυνσης Προστασίας του Θερμαϊκού κόλπου, Νικολέτα Τσικώτη. Ως σημαντικότερες πηγές ρύπανσης ανέφερε συγκεκριμένα: ρυπαντικό φορτίο ποταμών (μεταφορά «διασυνοριακών» ρύπων κατά 70% από τις βιομηχανίες και βιοτεχνίες των Σκοπίων), φυτοφάρμακα και λιπάσματα από την Τάφρο 66, βιομηχανίες και βιοτεχνίες στην περιοχή του Κιλκίς, τοξικά απόβλητα που έχουν αποτεθεί πλησίον της κοίτης του Γαλλικού, κτηνοτροφικές και πτηνοτροφικές μονάδες, αστικά λύματα και απορρίμματα, γεωργικά λύματα, κονσερβοποιίες Πέλλας και Ημαθίας, παλιά βυρσοδεψεία, χείμαρροι και αποστραγγιστικές τάφροι (Δενδροπόταμος, Φοίνικας, Ανθεμούντας).

Σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο του έργου, καθηγητή, Γιώργο Ζαλίδη, η κατάσταση των παράκτιων συστημάτων στη δυτική περιοχή του Θερμαϊκού χαρακτηρίζεται από μέτρια ώς ελλιπής κι όταν ληφθούν υπόψη και χημικές παράμετροι γίνεται ακόμη χειρότερη. Σύμφωνα με τον κ. Ζαλίδη, «οι πιέσεις στο Θερμαϊκό είναι έντονες. Η παράκτια ζώνη δέχεται έντονες ανθρωπογενείς πιέσεις, υδάτινες εκροές με αυξημένα ρυπαντικά φορτία, αλλαγές στις χρήσεις γης, οστρακοκαλλιέργειες, τουρισμό, θαλάσσιες μεταφορές κ.ά., που προκαλούν διαταραχές στις λειτουργίες του οικοσυστήματος. Επίσης παρατηρούνται ανοξικές κρίσεις, πληθυσμιακές εκρήξεις φυτοπλαγκτού και μακροφυκών, θνησιμότητα οστράκων κ.ά. Κυρίαρχη είναι η αναγκαιότητα ανάπτυξης υποδομών, εφαρμογής τεχνολογικών εργαλείων και μεταφοράς τεχνογνωσίας»

agelioforos gr.