Ενίοτε οι εκλογές δημιουργούν περισσότερα προβλήματα απ΄ όσα λύνουν...

Το 1920 όταν η Ελλάδα βρισκόταν, καλή ώρα, σε πόλεμο, ο Βενιζέλος είχε καταφέρει να πείσει τους δυτικούς συμμάχους να χρησιμοποιήσουν την Ελλάδα σαν αιχμή του δόρατος εναντίον των εμποδίων που έθεταν οι Οθωμανοί στην πρόσβασή τους στη Μέση Ανατολή και ιδίως τη Μοσούλη.
Η Ελλάδα με τις «πλάτες» των ευρωπαίων θα έβαζε πόδι στη Μικρά Ασία. Αμοιβαίο συμφέρον είναι ο πιο ισχυρός δεσμός μεταξύ των ανθρώπων και των εθνών.
Το 1920 ο Βενιζέλος αποφάσισε να προχωρήσει σε εκλογές μεσούσης της εκστρατείας στη Μικρά Ασία.
Οι εκλογές ορίστηκαν για την 25 Οκτωβρίου, αλλά 13 μέρες πριν από αυτές μια μαϊμού δάγκωσε τον βασιλιά Αλέξανδρο ο οποίος και πέθανε.
Ο Αλέξανδρος λίγο έμοιαζε με το Κωνσταντίνο τον Α, συνεργαζόταν άψογα με τον Βενιζέλο. Μοιραία οι εκλογές διεξήχθησαν σε κλίμα πόλωσης και η αντιπολίτευση στην προσπάθεια να νικήσει το Βενιζέλο εκμεταλλεύτηκε το κλίμα δυσαρέσκειας και κόπωσης της κοινωνίας από τις συνεχείς πολεμικές αναμετρήσεις.
Οι εκλογές έγιναν την 1η Νοέμβρη μεταξύ δυο συνασπισμένων παρατάξεων: Του Κόμματος των Φιλελευθέρων και της Ηνωμένης Αντιπολίτευσης.
Αν και με οριακές διαφορές στο εκλογικό αποτέλεσμα, λόγω του πλειοψηφικού συστήματος η Ηνωμένη Αντιπολίτευση κέρδισε 260 έδρες και οι Φιλελεύθεροι 110.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος που λίγους μήνες πριν η Βουλή τον είχε ανακηρύξει "άξιον της Ελλάδος, ευεργέτην και σωτήρα της πατρίδος" δεν εξελέγη ούτε βουλευτής και έφυγε στο Παρίσι.

Η νέα συντηρητική πλειοψηφία που εξελέγη με σύνθημα το τέλος του πολέμου, στις 5 Δεκεμβρίου έκανε δημοψήφισμα για την επιστροφή του φιλογερμανού Βασιλιά Κωνσταντίνου.

Οι διεθνείς ισορροπίες άλλαζαν και οι σύμμαχοι εκμεταλλεύτηκαν την επιστροφή του Κωνσταντίνου για να πάρουν αποστάσεις από την Ελλάδα.

Η νέα κυβέρνηση όχι μόνο δεν απεχώρησε από τις ακτές της Ιωνίας, αλλά επέκτεινε το μέτωπο μέχρι τις παρυφές της Άγκυρας. Κατά τα ειωθότα του ελληνικού κομματικού κράτους άλλαξε εμπειροπόλεμους αξιωματικούς με «άκαπνους» ημέτερους.

Τον Αύγουστο του 1922 μετά την ήττα στο Αφιόν Καραχισάρ το ελληνικό μέτωπο κατέρρευσε και άρχισε η υποχώρηση.

Ακολούθησε η δραματική κατάληψη της Σμύρνης και η αποχώρηση του στρατού και των Ελλήνων της Ιωνίας.

Η πανωλεθρία των Ελλήνων στην Μ. Ασία προκάλεσε εθνική κατακραυγή στην Ελλάδα και απαίτηση να τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι της τραγωδίας.

Το Σεπτέμβριο του 1922 στη Χίο και τη Λέσβο οι στρατηγοί Πλαστήρας, Γονατά και ο ναύαρχος Φωκάς συνέστησαν επαναστατική επιτροπή και ανέτρεψαν τη κυβέρνηση εν μέσω λαϊκής αποδοχής. Ο Κωνσταντίνος παραιτήθηκε και αποχώρησε και το νέο καθεστώς όρισε κυβέρνηση που θα είχε την αποδοχή των Δυτικών Συμμάχων.

Στην περίφημη δίκη των εξ, οι πρωταίτιοι της καταστροφής καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν, κυρίως για να κατευναστεί η κοινή γνώμη.

Το νέο καθεστώς προκήρυξε εκλογές στις 16 Δεκεμβρίου του 1923. Τις κέρδισε με μεγάλη πλειοψηφία το Κόμμα των Φιλελευθέρων του Βενιζέλου με 250 έδρες με δεύτερη μια κεντροαριστερή συμμαχία που εκπροσωπούσε ο Παπαναστασίου με 120 έδρες. Το αντιβενιζελικό μέτωπο κατάφερε να βγάλει μόνο 6 βουλευτές.

Μέσα σε τρία-τέσσερα χρόνια η πεποίθηση των εκλογέων κινήθηκε από ένα άκρο στο άλλο, καταδεικνύοντας πόσο μύθο περικλείει η άποψη της σοφίας που περικλείουν τα εκλογικά αποτελέσματα.

Ο παράγων τύχη και το χάος των διεθνών εξελίξεων δεν εγγυώνται ποτέ πως η επόμενη μέρα αποτελεί πάντα συνέχεια της προηγούμενης.

Σήμερα...

Οι σημερινές εκλογές είναι οι πιο κρίσιμες εδώ και δεκαετίες, γιατί ενδέχεται να αποβούν καθοριστικές για το μέλλον της χώρας τις επόμενες αρκετές δεκαετίες.

Το πολιτικό σκηνικό της μεταπολίτευσης που χρεοκόπησε και ταπείνωσε τη χώρα αποσυντίθεται.

Αποσυντίθεται χωρίς στην κοινωνία να έχει αποκρυσταλλωθεί κάποιος πλειοψηφικό ρεύμα. Την αποσύνθεση των δυο κομμάτων που κυβέρνησαν τις τελευταίες δεκαετίες με οδηγό το σύνθημα λεφτά υπάρχουν, εκμεταλλεύονται πρόσκαιρα κάποια αριστεροδεξιά σχήματα με σύνθημα πάλι λεφτά υπάρχουν.

Μοιραία είναι θέμα χρόνου να τους ζητηθούν να εμφανιστούν στο τραπέζι. Λεφτά δεν υπάρχουν και όποιος τολμήσει και πει την αλήθεια θα κερδίσει πρώτος μια θέση στο νέο σκηνικό των επόμενων δεκαετιών.

Το στοίχημα είναι να μην μας έχουν απομακρύνει από την Ευρώπη εξελίξεις που δεν ορίζονται από εμάς.

Το δίδαγμα της ιστορικής αναδρομής, είναι πως είναι το παράλογο αυτό που ορίζει τη συμπεριφορά συνηθέστερα από το λογικό.

Κώστας Στούπας
capital
Ινφογνώμων Πολιτικά