H Ευρωζώνη στη δίνη της οικονομικής κρίσης: Οι καλές χώρες οι ...κακές, και οι ...πλούσιες

Πέραν της κυρίαρχης γαλλογερμανικής πολιτικής, παρουσιάζουμε ένα σύντομο προφίλ των τάσεων που υπάρχουν στην Ευρώπη, για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, μέσα από τις χώρες που τις εκφράζουν.

(e-Typos - Ειδήσεις, 29 Ιουλίου 2012)

ΙΣΠΑΝΙΑ 

Ο… νέος μεγάλος ασθενής της Ευρώπης

Αν δεν ήταν και η Ελλάδα, η Ισπανία θα ήταν ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης. Με το κόστος δανεισμού να έχει ξεπεράσει το 7%, θεωρητικά η Ισπανία είναι εκτός αγορών. Για λίγο ακόμη θα δανείζεται πανάκριβα μέχρι να μπει και αυτή στο μηχανισμό στήριξης, εκτός και αν επαληθευτούν εκτιμήσεις Ισπανών οικονομολόγων που θέλουν τη χώρα να παίρνει εξωτερική βοήθεια μέσω άλλου μηχανισμού, που πάντως δεν θα τη γλιτώσουν από ένα Μνημόνιο. Η δεξιά κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι (φωτό) πριν από τις εκλογές στη Γαλλία παρακαλούσε να κερδίσει ο Ολάντ, θεωρώντας ότι θα μπορούσε να ανατρέψει την πολιτική λιτότητας της Μέρκελ. Οι ελπίδες διαψεύστηκαν και η Ισπανία βυθίστηκε και πάλι στην ύφεση, με την ανεργία να ξεπερνά το 24%. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον η κυβέρνηση Ραχόι πήρε μέτρα λιτότητας 65 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ακόμη και ο συντηρητικός «Economist» παραδέχεται ότι αυτό θα βυθίσει τη χώρα βαθύτερα στην ύφεση και θα αποτρέψει τους επενδυτές να αγοράζουν ισπανικό χρέος.

 

Ανεργία 24,6%

Χρέος 72,1%

Ελλειμμα 8,5%

 

---------------------------

 

ΙΤΑΛΙΑ 

Χτυπάει κόκκινο ο ευρωσκεπτικισμός

Μετά την Ισπανία ακολουθεί η Ιταλία. Με μεγαλύτερο χρέος αλλά και ένα πολιτικό περιβάλλον που μπορεί να τινάξει στον αέρα την ευρωζώνη. Η Ιταλία έχει το πλεονέκτημα του χαμηλού ελλείμματος, αλλά πολύ υψηλό χρέος και υποφέρει από χρόνια στασιμότητα. Ο πρωθυπουργός της χώρας Μάριο Μόντι (φωτό) έχει κάνει ανοιχτά λόγο για έλλειμμα διακυβέρνησης στην Ευρώπη και έχει ταχθεί κατά πιθανών νέων μέτρων λιτότητας. Το σημαντικότερο που έχει να αντιμετωπίσει η Γερμανία στην περίπτωση της Ιταλίας είναι ο ευρωσκεπτικισμός που έχει αρχίσει να γίνεται κυρίαρχη τάση. Οι Ιταλοί βιομήχανοί που παγιδεύτηκαν από τους Γερμανούς σε ένα σκληρό νόμισμα νοσταλγούν τις μέρες που με μια υποτίμηση μπορούσαν να δώσουν ώθηση στις εξαγωγές τους. Η δε παρέμβαση του Σίλβιο Μπερλουσκόνι που αμφισβήτησε ανοιχτά το ευρώ δεν ήταν καθόλου τυχαία και εκφράζει σε μεγάλο βαθμό τις απόψεις μερίδας τις βιομηχανικής τάξης. Οι εκλογές τον επόμενο Μάρτιο θα έχουν πολύ ενδιαφέρον.

 

Ανεργία 9,1%

Χρέος 120,1%

Ελλειμμα 3,9%

 

 

---------------------------

 

ΑΥΣΤΡΙΑ 

Η πιστή… ηχώ της Ανγκελα Μέρκελ

 

Θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί και η ηχώ της φωνής της κυρίας Μέρκελ. Η Αυστρία περιλαμβάνεται στο σκληρό πυρήνα της ευρωζώνης με νοικοκυρεμένα δημοσιονομικά και στην περίπτωση της Ελλάδας έχει ακολουθήσει τη γερμανική γραμμή, αν και πιο ήπια. Εχει ταχθεί υπέρ της στήριξης της χώρας μας από τα περιφερειακά ταμεία και έχει εμφανιστεί διατεθειμένη να μας δοθεί χρόνος «να αναπνεύσουμε», πάντα όμως με την προϋπόθεση της τήρησης των δεσμεύσεων, δηλαδή της σκληρής λιτότητας.

Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι ο Αυστριακός καγκελάριος Βέρνερ Φάιμαν(φωτό) έχει ταχθεί κατά της εξόδου της χώρας μας από το ευρώ και, σε αντίθεση με τη Γερμανίδα ομόλογό του, δεν φοβάται να μιλήσει για ευρωομόλογα αν και εφόσον… Η αυστριακή κυβέρνηση τάχθηκε από την αρχή υπέρ της παρέμβασης του ESM στη δευτερογενή αγορά ομολόγων. Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι η αντιπολίτευση, πλην των Πρασίνων, τάσσεται κατά της παρέμβασης του ESM και, ως εκ τούτου, η συνέχεια θα έχει ενδιαφέρον. Εκλογές στη χώρα θα γίνουν το 2013.

 

Ανεργία 4,1%

Χρέος 72,4%

Ελλειμμα 2,6%

 

---------------------------

 

ΟΛΛΑΝΔΙΑ 

Η ύφεση απειλεί τους συμμάχους των Γερμανών

Είναι ένας από τους πλέον πιστούς συμμάχους της Γερμανίας και θιασώτης της σκληρής λιτότητας. Μαζί με τη Φινλανδία είναι οι δύο χώρες που θέλουν να μπλοκάρουν το Ταμείο Στήριξης της Ευρωζώνης να αγοράζει ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά. Ωστόσο, η Ολλανδία άφησε ένα παράθυρο ανοιχτό, λέγοντας ότι θα αποφασίζει κατά περίπτωση.

Παρ’ όλα αυτά, οι Ολλανδοί δεν θα πρέπει να είναι και τόσο επικριτικοί με τους εταίρους τους γιατί και αυτοί δεν παρουσιάζουν τη καλύτερη εικόνα. Το πακέτο λιτότητας που ήθελε να περάσει ο πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε (φωτό) οδήγησε τον Απρίλιο στην κατάρρευση της κυβέρνησης, με ευθύνη της πανίσχυρης Ακροδεξιάς. Οχι τόσο θετικό για την εικόνα της χώρας. Η οικονομία της Ολλανδίας με το ζόρι βγήκε το πρώτο τρίμηνο από την ύφεση, αλλά παρουσιάζει χαμηλή κατανάλωση, αύξηση της ανεργίας και κρίση στην κτηματαγορά.

Πέρυσι η οικονομία της αναπτύχθηκε με ρυθμό 1%, το χαμηλότερο από τις χώρες του σκληρού πυρήνα του ευρώ. Τα σημάδια της οικονομικής κρίσης αρχίζουν να αναδεικνύονται πλέον. Αν και έχει χαμηλή ανεργία, αυξάνονται διαρκώς τα ποσοστά των πτυχιούχων ανέργων. Το πρώτο εξάμηνο έβαλαν λουκέτο 3.760 επιχειρήσεις, 200 περισσότερες από το 2009, ενώ μέχρι το τέλος του χρόνου περίπου το 8% του πληθυσμού εκτιμάται ότι δεν θα μπορεί να πληρώνει τα δάνειά του.

 

Ανεργία 6,8%

Χρέος 65,5%

Ελλειμμα 4,7%

 

---------------------------

 

ΒΕΛΓΙΟ 

Ο Ελιο ντι Ρούπο είναι η απάντηση στη λιτότητα

 

Τρανή απόδειξη ότι ένα κράτος μπορεί να λειτουργήσει πολύ καλά και χωρίς κυβέρνηση. Υπό άλλες προϋποθέσεις θα μπορούσε να είναι παράδειγμα για νεοφιλελευθέρους μέχρι και αναρχικούς.

Ο κυβερνητικός συνασπισμός έξι κομμάτων υπό τον Ελιο ντι Ρούπο πάει κόντρα στη γερμανική προστεσταντική πειθαρχία και εφαρμόζει ήπια λιτότητα δίνοντας έμφαση στο κυνήγι της φοροδιαφυγής. Από πέρυσι η κυβέρνηση εφαρμόζει πρόγραμμα λιτότητας 14 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ πρόσφατα ανακοίνωσε μέτρα περιστολής των κρατικών δαπανών κατά 78 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς όμως να πειράξει το εισόδημα των φορολογουμένων.

«Στη χώρα μας δεν υπάρχει μείωση του κατώτατου μισθού, των συντάξεων ή των κοινωνικών επιδομάτων, ούτε αύξηση του ΦΠΑ», είναι η γραμμή του Ντι Ρούπο. Αντίθετα, η κυβέρνηση έκοψε τις λειτουργικές της δαπάνες και τις δαπάνες για στρατιωτικό υλικό.

Μάλιστα, σε μία κίνηση καλής θέλησης, την οποία τα περισσότερα Μέσα Ενημέρωσης έκαναν ό,τι μπορούσαν για να την υποβαθμίσουν, η κυβέρνηση Ντι Ρούπο ανακοίνωσε αυξήσεις στα κατώτερα εισοδήματα και επιδοτήσεις για τις τρεις πρώτες θέσεις εργασίας που θα ανοίγουν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Επίσης, προχωρά σε νέες προσλήψεις στον τομέα της Δικαιοσύνης και την αστυνομία. Αποτέλεσμα ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος βελτιώθηκε τον Ιούλιο για πρώτη φορά ύστερα από πέντε μήνες. Τελικά, εκτός από τη λιτότητα, υπάρχει και ο Ντι Ρούπο...

 

Ανεργία 7,3%

Χρέος 101,8%

Ελλειμμα 3,7%

 

 

---------------------------

 

ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 

Υγιής οικονομικά και με τάσεις απόσχισης

 

Μαζί με την Ολλανδία ο έτερος πιστός σύμμαχος της κυρίας Μέρκελ. Επίσης, αποφάσισε να μπλοκάρει την αγορά ομολόγων από το ΕSM και δεν διατίθεται να στηρίξει τις προβληματικές χώρες χωρίς ανταλλάγματα. Παρά το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι δεν συμφωνούν, η Φινλανδία δανείζει τη χώρα μας με ενέχυρο ομόλογα, ενώ υποχρέωσε και την Ισπανία σε αυτή την ταπεινωτική πρακτική. Μάλιστα, το 40% του ποσού του ενέχυρου από την Ελλάδα και την Ισπανία θα το πάρει σε μετρητά. Εγγυήσεις ζητά και από την Κύπρο, γεγονός που έκανε τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι να κατηγορήσει τη Φινλανδία, «χωρίς να την κατονομάσει», ότι υπονομεύει την αξιοπιστία των αποφάσεων της ευρωζώνης.

Η σκανδιναβική χώρα είναι η μόνη πλέον στην Ευρώπη που δεν έχει δεχθεί «κίτρινη κάρτα» από τους οίκους αξιολόγησης.

Εχει άριστα δημοσιονομικά μεγέθη, ανάπτυξη 2,7% και μικρό τραπεζικό σύστημα που σημαίνει ότι ακόμη και προβλήματα να αντιμετωπίσει μπορεί εύκολα να τα λύσει.

Είναι μια από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο με πλουσιοπάροχο κοινωνικό κράτος και ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα. «Γιατί λοιπόν να πληρώνουμε τους προβληματικούς της ευρωζώνης;», αναρωτιούνται οι Φινλανδοί πολιτικοί. Η υπουργός Οικονομικών της χώρας Γιούτα Ουρπιλάινεν (φωτό) το είπε μάλιστα με τον καλύτερο τρόπο. «Η Φινλανδία θα προτιμούσε να προετοιμαστεί για να εγκαταλείψει την ευρωζώνη παρά να πληρώνει τα χρέη άλλων κρατών-μελών της».

 

Ανεργία 7,5%

Χρέος 48,7%

Ελλειμμα 0,5%

 

 

---------------------------

 

ΣΛΟΒΕΝΙΑ 

Η Τρόικα προ των πυλών της χώρας

Πέρυσι η Σλοβενία εξέφραζε επιφυλάξεις για την καταβολή της έκτης δόσης προς την Ελλάδα και ο τότε πρωθυπουργός Μπορούτ Παχόρ (φωτό) δήλωνε με ύφος ότι «θα πρέπει να υπάρξει στενή παρακολούθηση των εξελίξεων στην Ελλάδα». Ηρθε όμως η ώρα που η Σλοβενία βαδίζει πια στα βήματα της Ελλάδας, καθώς εμφανίζει προβλήματα ανάλογα της Ισπανίας, δηλαδή στον τραπεζικό της τομέα. Η Σλοβενία μπήκε στο ευρώ το 2007 με χρέος σχεδόν 20% και από τότε το είδε να υπερδιπλασιάζεται.

Το επιτόκιο δανεισμού της βρίσκεται στη διακεκαυμένη ζώνη του 6%. Κι όλα αυτά τη στιγμή που η κυβέρνηση έχει ήδη αρχίσει να επιβάλλει ένα άτυπο Μνημόνιο με περικοπές μισθών στο Δημόσιο, περικοπές στο επίδομα ανεργίας και σε άλλες παροχές. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια φτάνουν στο 25%, που σημαίνει ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών θα αγγίξουν τα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Πέρυσι η χώρα είχε ύφεση 0,7% και φέτος αναμένεται να έχει και πάλι ύφεση 1,4% και το χρέος της να φτάσει στο 55% του ΑΕΠ. Είναι πολύ πιθανό μέσα στο καλοκαίρι η Λιουμπλιάνα να δεχθεί την πρώτη επίσκεψη της Τρόικας.

 

Ανεργία 8,6%

Χρέος 47,7%

Ελλειμμα 6,4%

 

---------------------------

 

ΣΛΟΒΑΚΙΑ 

Σκληρή στάση απέναντι στους υπερχρεωμένους

«Η υπομονή της Σλοβακίας με τις υπερχρεωμένες χώρες έχει εξαντληθεί», διεμήνυσε μετά τη συνάντησή του με τη Γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ ο πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίκο (φωτό) και «τραντάχτηκε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα»… Στις Αρχές Ιουνίου ο Φίκο είχε πει ότι η χώρα του θα ζητήσει την αποπομπή της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ σε περίπτωση που η Αθήνα δεν εφαρμόσει το πρόγραμμα λιτότητας. Να υπενθυμίσουμε ότι η Σλοβακία ήταν η πρώτη χώρα που έφερε αντίρρηση στη δανειοδότηση της Ελλάδας όταν ξέσπασε η κρίση.

Η Σλοβακία εφάρμοσε σκληρό πρόγραμμα λιτότητας που εκτίναξε την ανεργία, αλλά τα τελευταία δύο χρόνια έχει καταφέρει να σταθεροποιηθεί. Πέρυσι είχε ανάπτυξη 3,3%, η οποία συνεχίστηκε και το πρώτο τρίμηνο του 2012, κάτι που ωστόσο δεν έχει σταθεί αρκετό για να μειώσει τη ανεργία. Με επιδόσεις από τις καλύτερες στην ευρωζώνη, δεν βλέπει το λόγο γιατί να πληρώνει τους υπερχρεωμένους. Κι αν κάποιος βιαστεί να κατηγορήσει τον κ. Φίκο για σκληρό νεοφιλελεύθερο, αρκεί να πούμε ότι στα άμεσα σχέδιά του είναι η εξαγορά των δύο ιδιωτικών ασφαλιστικών ταμείων της χώρας και η ανασύσταση του δημόσιου ασφαλιστικού φορέα, καθώς έχει εκτιμηθεί ότι θα εξοικονομηθούν πολλά χρήματα.

Ανεργία 14%

Χρέος 46,4%

Ελλειμμα 4,8%

e-Typos - Ειδήσεις, 29 Ιουλίου 2012