Μήπως έφτασε η ώρα του κοινού νομίσματος των PIGS;

Του Κώστα Μήλα

Οι οικονομικές εξελίξεις στα PIGS του Νότου (Πορτογαλία, Ιταλία, Ελλάδα και Ισπανία) κρίνονται εξαιρετικά δυσχερείς.  Τα PIGS βρίσκονται σε ύφεση, με το ποσοστό ανεργίας στο 15,2% στην Πορτογαλία, στο 10,1% στην Ιταλία, στο 22% στην Ελλάδα και στο 24,6% στην Ισπανία.

Την ίδια στιγμή, και παρά την εν εξελίξει δημοσιονομική προσαρμογή, το κόστος του χρήματος εξακολουθεί να βρίσκεται στα ύψη.

Το Δ.Ν.Τ. προβλέπει την ύφεση να επιμένει (σε μεγάλο βαθμό) και το 2013 κάτι που μάλλον θα εκτροχιάσει τους ήδη φιλόδοξους δημοσιονομικούς στόχους, θα φέρει προς συζήτηση νέα δέσμη δημοσιονομικών μέτρων και θα επιτείνει τις ήδη τεταμένες σχέσεις με τις χώρες του Βορρά οι οποίες (για τον Α ή Β λόγο-κάτι που δε θα κρίνουμε στο παρόν άρθρο) καλούν του Ελληνες «διεφθαρμένους», τους Ισπανούς «αναποτελεσματικούς» και τους Ιταλούς «τεμπέληδες».

‘Εχοντας αυτά κατά νου, μήπως έφτασε η ώρα τα PIGS να σκεφτούν (αν δεν έχουν ήδη σκεφτεί) και να θέσουν σε άμεση εφαρμογή ένα εναλλακτικό οικονομικό σχέδιο;

Το εναλλακτικό σχέδιο συνίσταται στην άμεση και εθελούσια έξοδο των PIGS από την Ευρωζώνη με ταυτόχρονη νομισματική και δημοσιονομική ενοποίηση η οποία θα συνίσταται στα εξής:

    •       Δημιουργία του νέου νομίσματος του Νότου το οποίο, σε αρχικό στάδιο, θα υφίστατο υποτίμηση της τάξης του 30% σε σχέση με το Ευρώ.  Στο βαθμό που το εγχείρημα των PIGS, με την συμμετοχή της Ιταλίας (3^ης οικονομικής δύναμης στην Ευρωζώνη) και της Ισπανίας (4^ης οικονομικής δύναμης στην Ευρωζώνη) κριθεί από τις χρηματοοικονομικές αγορές ως βιώσιμο, η ισοτιμία Ευρώ/νόμισμα του Νότου θα μπορούσε μεσο-μακροπρόθεσμα να σταθεροποιηθεί στο παραπάνω επίπεδο.

            •           Δημοσιονομική ενοποίηση με αφετηρία την ταυτόχρονη και ριζική μείωση της φορολογίας σε όλα τα PIGS.  Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, τα φορολογικά βάρη στα PIGS (φόροι ως ποσοστό του μέσου εργατικού εισοδήματος) κυμαίνονται μεταξύ του 37,8% στην Ελλάδα και του 43% στην Ιταλία σε αντίθεση με το εξαιρετικά χαμηλό 30,2% στο σύνολο του ΟΟΣΑ.  Μία ταυτόχρονη μείωση της φορολογίας των PIGS στο επίπεδο του ΟΟΣΑ, θα οδηγούσε σε αναθέρμανση της εσωτερικής κατανάλωσης και μείωση του εργατικού κόστους το οποίο σήμερα αποτελεί σημαντική τροχοπέδη στην δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με οικονομετρικές εκτιμήσεις, θα μπορούσε όχι μόνο να αναστραφεί η ύφεση το 2013 αλλά και να επιτευχθεί ανάπτυξη 2%-3% για όλα τα PIGS.

Τα παραπάνω δεν σημαίνουν βέβαια ότι μια ενδεχόμενη νομισματική και δημοσιονομική ενοποίηση των χωρών του Νότου θα επίλυε, ως διά μαγείας, τα  οικονομικά τους προβλήματα.  Η ώρα των PIGS θα αποτελούσε αξιόπιστο εγχείρημα εάν και εφόσον κατάφερνε να κερδίσει ψήφο εμπιστοσύνης από τις αγορές.  Προαπαιτούμενα: η συνετή πολιτική διακυβέρνηση χωρίς τον φόβο του πολιτικού κόστους, οι διαρθρωτικές αλλαγές και, βεβαίως, η δημοσιονομική εγκράτεια.  Εδώ λοιπόν διερωτάται ο ορθώς σκεπτόμενος πολίτης: από τη στιγμή που τα προαπαιτούμενα θα πρέπει να επιτευχθούν έτσι και αλλιώς, δε θα ήταν εύλογο τα PIGS να πιέσουν ασφυκτικά για μεγάλη μείωση της φορολογίας εντός Ευρώ προτού αποφασίσουν την εθελούσια έξοδο;

* Ο κ. Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool

tovima gr